Kościół św. Antoniego z Padwy
Wystrój wewnętrzny i zewnętrzny kościoła.
Kościół parafialny w Krywałdzie ma wewnętrzne wymiary: 20 m. długości i 10 m. szerokości, był kaplicą w latach 1921 – 1981.
Wystrój wewnętrzny kościoła w minionym czasie był zupełnie inny niż obecnie. Ołtarz, zmieniano trzykrotnie. Reforma liturgiczna po Soborze Watykańskim II, zakończonym 8 grudnia 1965 roku wprowadziła przepis celebrowania nabożeństw twarzą do wiernych. Zaistniała więc potrzeba wyposażenia kościoła w Stół Eucharystyczny, ołtarz i Stół Słowa Bożego, zwany ambonką. By uzyskać miejsce na te sprzęty, przeniesiono balaski w dół prezbiterium oraz poszerzono stopień schodów prowadzący do prezbiterium. W pierwszych latach XXI w. nastąpiły kolejne zmiany, stopniowo wymieniano kolejne elementy wyposażenia. Obecny ołtarz posiada w części centralnej drewniany krzyż z ukrzyżowanym Chrystusem. Zakupiono nowe, elektroniczne organy, wymieniono konfesjonał. Figury patronów kościoła znalazły się w efektownych oprawach, zmodernizowano drewniany sufit oraz ściankę frontową chóru. Również stacje drogi krzyżowej znalazły się skupione w odrębnym miejscu.
Wizerunek św. Antoniego Padewskiego uwidoczniony został od początku na witrażu nad ołtarzem głównym. Okrągły witraż został odnowiony, zabezpieczony przed zniszczeniem od zewnątrz i podświetlony.
W latach 1930 – 1968 w kaplicy znajdował się inny ołtarz niż jest obecnie. Wykonał go wówczas według określonych przepisów liturgicznych Paweł Kaiser z Rybnika. Wykonał również dwa boczne ołtarze.
Po prawej stronie ołtarza zawieszony jest obraz Najświętszego Serca Maryi. W tym samym miejscu stawiane są ołtarze według okresu liturgicznego, a więc: ołtarz adwentowy, stajenka betlejemska, ołtarz wielkopostny, Boży Grób, Majowy, z okazji odpustu, Matki Bożej Różańcowej, Barbórkowy.
Na bocznej ścianie kościoła zawieszono w listopadzie 2000 roku pamiątkowy medalion upamiętniający Jubileusz Roku 2000.
Po lewej zaś stronie ołtarza głównego, na ścianie frontowej zawieszony jest obraz „Jezu, ufam Tobie”; dalej zaś: wejście do zakrystii.
Lewą stronę kościoła zdobią okna typu witrażowego (do 1989 roku zamontowane były drewniane okna).
Wszystkie okna typu witrażowego w górnej części mają półokrągły kształt, różnią się jedynie elementami w poszczególnych kwaterach. W pierwszym oknie zamontowane są żółte, czerwone i zielone kwadraty. W środku okna wkomponowany jest żółty kielich z białą hostią. Drugie okno witrażowe ma żółte i zielone kwadraty, w środku zaś znajduje się litera „M” – Maryja koloru granatowego. W środku trzeciego okna witrażowego tło stanowią szkiełka żółtego i zielonego kształtu.
Na chórze znajdują się dwa małe okienka; jest również w kształcie koła witraż o tych samych wymiarach, jak witraż przedstawiający św. Antoniego nad ołtarzem głównym.
Po lewej stronie nad drzwiami wahadłowymi - boczne wejście, umieszczony jest napis na tynku: „Ku pamięci tragicznej śmierci 26.VII – 13.XII.1921”. Z lewej strony kościoła znajdują się również drzwi prowadzące na chór, z tyłu zaś po tej samej stronie konfesjonał.
W kościele przechowuje się relikwie męczenników św. Tymoteusza i św. Wiktoriana oraz św. Jana Pawła II. W krywałdzkim kościele znalazła miejsce kopia Pięknej Madonny z Knurowa. Jest to rzeźba z 1420 roku. Przez ok. 600 lat Piękna Madonna była obiektem zawierzenia i kultu wielu pokoleń Knurowian. Stanowiła wystrój starego drewnianego kościoła w Knurowie, który został przeniesiony do Chorzowa. Figura natomiast znalazła się w Muzeum Archidiecezji w Katowicach. Po wielu staraniach z inicjatywy Towarzystwa Miłośników Knurowa wykonano w krakowskiej pracowni artystycznej wierną kopię figury, która została sprowadzona do Knurowa i znalazła swoje miejsce w specjalnie przygotowanym miejscu w kościele. Poświęcenia figury dokonał arcybiskup Damian Zimoń. Od tego czasu regularnie raz w miesiącu odbywają się nabożeństwa do Pięknej Madonny w czasie których wierni modlą się w swoich intencjach oraz śpiewają specjalnie napisany i skomponowany hymn ku Jej czci.
Dziś krywałdzka świątynia jest obiektem zabytkowym, znajdującym się pod opieką wojewódzkiego konserwatora zabytków, dlatego też w kościele od 2000 roku zainstalowano urządzenie antywłamaniowe i przeciwpożarowe.
Budynek kościoła posiada dobrze zorganizowane zaplecze użytkowe, w którym znajdują się dwie salki do spotkań związanych z funkcjonowaniem parafii jak również do spotkań koła „Emerytów i Rencistów”, na zapleczu znajduje się również kancelaria, pomieszczenie gospodarcze oraz sanitariaty i mała kuchnia. Parafia posiada również przy kościele parking dla samochodów.
Nie znamy nazwiska architekta kościoła parafialnego. Możemy przypuszczać, że ówczesną cechownię fabryki prochu wznosili ci sami murarze, którzy budowali budynki produkcyjne.
Materiał przygotował i udostępnił Jan Furgoł.
Święty Antoni z Padwy – sylwetka patrona krywałdzkiej świątyni
Święty Antoni z Padwy był kapłanem, doktorem Kościoła. Urodził się w Lizbonie w Portugalii w 1195 roku (tradycja mówi, że było to 15 sierpnia, w święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.
Na chrzcie nadano mu imię Ferdynand.
W 1210 roku w wieku 15 lat wstąpił do klasztoru, należącego do Kanoników Regularnych św. Augustyna (augustianów). W dwa lata później został przeniesiony na własną prośbę do Coimbry. W klasztorze św. Krzyża w Coimbrze pozostał przez osiem lat. Przez ten czas w zaciszu bogatej biblioteki klasztornej studiował Pismo Święte oraz rozprawy teologiczne. W 1220 roku otrzymał święcenia kapłańskie. W lecie tego samego roku został przyjęty do zgromadzenia braci mniejszych i przyjął imię Antoniego.
Nieco później wyruszył do Maroka; ciężka choroba uniemożliwiła mu jednak podjęcie pracy misjonarza. Rok 1223 to wędrówka Antoniego po północnych Włoszech (w latach 1223 – 1224 wykładał teologię w Bolonii).
W 1227 roku został prowincjałem zakonu św. Franciszka w północnych Włoszech. Po trzech latach ze względu na zły stan zdrowia poprosił o rezygnację z obowiązków prowincjała, zaś w 1230 roku osiadł na stałe w Padwie. W czerwcu 1231 roku stan zdrowia schorowanego Antoniego uległ znacznemu pogorszeniu. Poprosił więc braci w zakonie, by zawieźli go do ukochanego klasztoru Najświętszej Maryi Panny w Padwie. W drodze ze względu na skrajne osłabienie chorego musiano zatrzymać się w Arcelli, na przedmieściach miasta. Tam 13 czerwca w celu klasztoru klarysek odszedł do Pana jeden z Jego największych kaznodziejów. W 1232 roku papież Grzegorz IX zaliczył go w poczet świętych.
W 1946 roku św. Antoni ogłoszony został ewangelicznym Doktorem Kościoła.
Obecnie w miejscu grobu św. Antoniego wznosi się antoniańskie sanktuarium.
Dawni autorzy opisów żywota św. Antoniego cytują wiele modlitw do świętego. Na szczególną uwagę zasługuje tak zwane ‘Cudowne responsorium”, napisane prawdopodobnie przez św. Bonawenturę w języku łacińskim. Po przetłumaczeniu na język polski brzmi:
„Jeśli cudów szukasz, idź do Antoniego,
Wszelkich łask dowody odbierzesz od Niego.
Za jego przyczyną chorzy zdrowo wstają,
Z rąk i nóg pojmanych okowy spadają,
Kalecy się cieszą członków uzdrowieniem.
Zguby się wracają, za ufnym westchnieniem.
Morze się ucisza, czarty uciekają,
Umarli na nowo do życia wracają.
W każdej on potrzebie pomoże, pocieszy,
I w każdym nieszczęściu na ratunek śpieszy.
Tak wszyscy u niego ratunek odnoszą
I z Padewczykami cuda jego głoszą.
Chwała Ojcu, Synowi, Duchowi Świętemu,
Który taką władzę oddał Antoniemu”.
Charakterystyczny kult św. Antoniego Padewskiego – pomocnika przy odnajdywaniu zguby Jan Lechoń przedstawił w wierszu:
„Ty masz wysoko oczy,
Tam, gdzie śpiewa skowronek
Więc widzisz, gdzie się toczy
Zagubiony pierścionek.
A że masz w ręku maleńkiego Chrystusa
Dojrzysz kto kona w lęku
I skąd czyha pokusa.
Twój brunatny samodział
Widzę, Idziesz po niebie
Patrz, gdziem się zapodział,
Bo zgubiłem sam siebie.
Niech się święci chwała Twoja,
Niech się znajdzie zguba moja. Amen.”
Kościół katolicki obdarzył św. Antoniego wieloma przymiotami. Wymieńmy tylko niektóre: Filar Kościoła, Święty, który dostąpił zaszczytu i godności piastowania Bożego Dzieciątka Jezus na swoim ręku, szerzyciel cnót, jasna gwiazda z Hiszpanii, zwierciadło prostoty, ucieczka tych, którzy w Tobie pokładają zaufanie.
Z „Litanii do św. Antoniego” dowiadujemy się, że jest On patronem chorych na ciele i duszy, przewodnikiem wodą i lądem podróżujących, patronem rzeczy zgubionych, przykładem świątobliwości i czystości, patronem dobrego konania.
Antoniańskie sanktuaria – także i to krywałdzkie – są miejscem, gdzie padewski kaznodzieja wsłuchuje się w nasze problemy i kłopoty niczym rodzimy święty.
W pieśni religijnej zaś śpiewamy: „Wesele i skarbie Padwy, Antoni święty, który ubogaciłeś cudami wielkimi; śmierć bowiem, przypadki i trąd ustępują władzy Twojej od Boga Ci danej, umarli powstają żywymi, rzeczy zgubione znajdują się, młodzi i starzy we wszystkim pociechę mają”.
Wizerunek patrona kościoła umieszczony został w krywałdzkim kościele w okrągłym witrażu, nad ołtarzem głównym. Święty Antoni Padewczyk ubrany jest w habit koloru brązowego. Na prawej ręce trzyma małego Jezusa, w lewej ręce – lilię, symbol czystości.
W wyposażeniu kościoła jest również figura św. Antoniego oraz figurka świętego (podświetlana) na zewnątrz w sygnaturce kościoła.
Przedstawienie św. Antoniego z Dzieciątkiem Jezus na rękach upamiętnia niezwykłe wydarzenie, które miało miejsce w pewnym zamku.
Właściciel zamku bardzo chciał zobaczyć, jak modli się Antoni. Zaprosił Go więc na nocleg i zaczął podglądać co robi. Zobaczył Antoniego stojącego pośród światła zalewającego całe pomieszczenie. Na Ewangelii, którą trzymał w dłoniach siedziało małe Dzieciątko i wyciągało do zakonnika rączki.
Mieszkańcy Krywałdu już czcili swego patrona w latach 1921 – 1981, czyli wtedy, kiedy obecny kościół parafialny był kaplicą; przede wszystkim zaś od 1981 roku, kiedy to parafia i kościół otrzymały samodzielność.
Duszpasterze
Pierwszym duszpasterzem, który rozpoczął odprawiać regularne nabożeństwa w co drugą niedzielę miesiąca był ks. Paweł Staffa – proboszcz kościoła p.w. św. Mikołaja w Wilczy, przemierzając pieszo trasę Wilcza – Krywałd. Później zaś Msze św. głównie w niedziele odprawiali księża z kościoła w Knurowie.
17 maja 1933 roku miała miejsce w parafii Knurów wizytacja ks. Biskupa ordynariusza Stanisława Adamskiego w towarzystwie ks. Prałata Aleksandra Skowrońskiego, ks. Kanonika Karola Skupina, ks. dziekana Karola Borińskiego oraz ks. sekretarza Józefa Christopha. Przy tej okazji zwizytowano także krywałdzką kaplicę.
Po wybuchu drugiej wojny i przez sześć lat trwania tejże wojny, duszpasterstwo sprawowali: ks. Alojzy Koziełek, ks. Klemens Kosyrczyk (1942 – 1943), ks. Ginter Ćwięczek (1943 – 1944). Po II wojnie światowej duszpasterstwo sprawował ponownie ks. A. Koziełek, ks. Jan Teichman, ks. Bernard Czakański, ks. Józef Garus, ks. Stanisław Kozłowski, ks. January Liberski, ks. Henryk Loska, ks. Franciszek Kałuża.
Knurowscy księża dowożeni byli bryczką przez Karola Paszka, zacnego rolnika z Krywałdu.
Od sierpnia 1962 roku na mocy dekretu Kurii Diecezjalnej w Katowicach zlecono ks. Tadeuszowi Milikowi samodzielne duszpasterstwo w Szczygłowicach. Duszpasterstwo kaplicy p.w. św. Antoniego z Padwy w Krywałdzie połączone zostało z duszpasterstwem parafii w Szczygłowicach.
1 września 1966 roku ks. T. Milik został rektorem stacji duszpasterskiej w Krywałdzie, gdzie tę funkcję sprawował do grudnia 1974 roku.
Przez jakiś czas ks. T. Milik mieszkał w prywatnym mieszkaniu, później zaś w budynku przy ulicy F. Michalskiego. Budynek, w którym mieszkał duszpasterz, 14 października 1999 roku zakupiła parafia (od Olgi Bąk). Budynek ten stał się stałym pomieszczeniem probostwa parafii św. Antoniego.
Decyzją ks. biskupa z listopada 1974 roku ks. T. Milik został proboszczem kościoła w Boronowie. 29 listopada 1974 roku rektorem w Krywałdzie został ks. Marian Śliwiński.
6 marca 1981 roku utworzona została samodzielna parafia p.w. św. Antoniego i św. Barbary.
Dekretem ks. biskupa ordynariusza Herberta Bednorza z dnia 14 marca 1981 roku ks. M. Śliwiński mianowany został pierwszym proboszczem parafii Krywałd (święcenia kapłańskie przyjął 23 czerwca 1957 roku). 16 czerwca 1986 roku ks. M. Śliwiński został proboszczem parafii św. Józefa w Sadowie (zmarł 5 lutego 2004 roku).
W dniu 16 czerwca 1986 roku proboszczem wspólnoty parafialnej w Krywałdzie został ks. Stefan Gruszka (święcenia kapłańskie przyjął w 1960 roku). Przed objęciem funkcji proboszcza w Krywałdzie był budowniczym i pierwszym proboszczem parafii w Podraju, niedaleko Czechowic – Dziedzic. W czerwcu 2000 roku ks. S. Gruszka obchodził czterdziestolecie kapłaństwa.
Przez ponad 17 lat duszpasterzowania w Krywałdzie poczynił wiele inwestycji w parafii. Współpracował z oddziałem dla osób przewlekle chorych knurowskiego szpitala oraz Domem Pomocy Społecznej w Kuźni Nieborowickiej, w latach 1990 – 2003 był katechetą Miejskiej Szkoły Podstawowej nr 3.
W czasie ferii zimowych i wakacji letnich organizował dla dzieci wyjazdy między innymi do: Koniakowa, Wisły, Istebnej, Krakowa – Łagiewnik.
Decyzją arcybiskupa Damiana Zimonia w lipcu 2003 roku ks. S. Gruszka przeszedł na emeryturę i zamieszkał przy parafii p.w. Matki Boskiej Częstochowskiej w Knurowie.
Nowym proboszczem krywałdzkiej parafii został ks. Marek Kamieński, urodzony w 1959 roku w Chorzowie. Święcenia kapłańskie przyjął 4 kwietnia 1985 roku. Przed przybyciem do Krywałdu był wikarym w parafii p.w. Opatrzności Bożej w Katowicach – Zawodziu.
26 lipca 2003 roku miała miejsce Msza św. koncelebrowana, w czasie której nastąpiło powitanie i wprowadzenie nowego księdza proboszcza.(mszę św. koncelebrowaną odprawili: ks. Jan Buchta – ówczesny dziekan dekanatu Knurów, ks. S. Gruszka i ks. M. Kamieński).
Analizując działalność duszpasterską w parafii Krywałd, należy wspomnieć o duszpasterzach, którzy prowadzili wielkopostne rekolekcje lub głosili kazania pasyjne.
Wymieńmy ich nazwiska: ks. Witold Tatarczyk – wikary z kościoła p.w. Matki Boskiej Częstochowskiej w Knurowie, o. Zbigniew Matejek – misjonarz OMI, ks. Marek Drogosz, o. Winicjusz – franciszkanin z Tychów, ks. Adam Sobczyk ze Zgromadzenia Misjonarzy Świętej Rodziny.
Patrząc z perspektywy osiemdziesięciu pięciu lat istnienia świątyni wymienić należy nazwiska wszystkich kapłanów:
Duszpasterze parafii Krywałd:
Ks. Tadeusz Milik – rektor stacji duszpasterskiej w latach 1966 – 1974
Ks. Marian Śliwiński – rektor w latach 1974 – 1981, proboszcz w latach 1981 – 1986.
Ks. Stefan Gruszka – proboszcz w latach 1986 – 2003
Ks. Marek Kamieński – proboszcz od lipca 2003 roku.
Parafianie
Krywałdzka parafia jest najmniej liczną z wszystkich knurowskich wspólnot parafialnych; liczy nieco ponad 900 osób, a jeszcze w 1978 roku liczyła 1424 osoby. W latach osiemdziesiątych XX stulecia do ówczesnej Republiki Federalnej Niemiec wyjechało około 200 osób w większości ludzi młodych.
Terytorialnie do parafii należą ulice: Bojowa, Jordana, Krótka, Michalskiego, Powstańców, Rybnicka, Sadowa, Stawowa, Szkolna, Zwycięstwa
Najlepiej strukturę krywałdzkiej parafii prześledzić można na przykładzie danych liczbowych
Sakramenty w parafii Krywałd w latach 1998 – 2003
1998 - Chrzest 15; I Komunia św. 18; Bierzmowanie 12; Sakrament Małżeństwa - par 4; Rozdane Komunie Św. 32212; Odwiedziny Chorych 253; Sakrament Chorych 5; Zgony 13;
1999 - Chrzest 14; I Komunia św. 16; Bierzmowanie 12; Sakrament Małżeństwa - par 4; Rozdane Komunie Św. 32290; Odwiedziny Chorych 301; Sakrament Chorych 4; Zgony 19;
2000 - Chrzest 12; I Komunia św. 18; Bierzmowanie 14; Sakrament Małżeństwa - par 8; Rozdane Komunie Św. 32140; Odwiedziny Chorych 282; Sakrament Chorych 15; Zgony 14;
2001 - Chrzest 10; I Komunia św. 11; Bierzmowanie -; Sakrament Małżeństwa - par 1; Rozdane Komunie Św. 31893; Odwiedziny Chorych 250; Sakrament Chorych 7; Zgony 12;
2002 - Chrzest 8; I Komunia św. 10; Bierzmowanie 10; Sakrament Małżeństwa - par 5; Rozdane Komunie Św. 31186; Odwiedziny Chorych 235; Sakrament Chorych 6; Zgony 20;
2003 - Chrzest 18; I Komunia św. 20; Bierzmowanie -; Sakrament Małżeństwa - par 6; Rozdane Komunie Św. 31233; Odwiedziny Chorych 284; Sakrament Chorych 44; Zgony 6;
2004 - Chrzest 11; I Komunia św. 20; Bierzmowanie -; Sakrament Małżeństwa - par 1; Rozdane Komunie Św. 30877; Odwiedziny Chorych 290; Sakrament Chorych 40; Zgony 15;
2005 - Chrzest 15; I Komunia św. 19; Bierzmowanie 16; Sakrament Małżeństwa - par 1; Rozdane Komunie Św. 30773; Odwiedziny Chorych 330; Sakrament Chorych 45; Zgony 8;
Z danych liczbowych wynika, że w latach 1998 – 2003 zmalała liczba urodzeń stąd też przyrost naturalny w parafii (liczba zgonów jest wyższa od liczby urodzeń).
Natomiast lepszy okazał się rok 2005 pod względem liczby zawartych małżeństw oraz chrzcin.
W parafii przywiązuje się dużą uwagę do:
- corocznych dni krzyżowych – dni modlitw o urodzaje, (w maju);
- nabożeństw do Matki Bożej Nieustajacej Pomocy;
- mszy św. dożynkowej (trzecia niedziela września);
- nabożeństw roratnich w adwencie, majowych i różańcowych w październiku. Odmawianie różańca stanowi wspaniały wzór do naśladowania; wszak to różaniec jest streszczeniem Ewangelii, bo w całej swej prostocie formy umożliwia przeżycie największych tajemnic chrześcijaństwa;
W parafii miały miejsce czterokrotnie wizytacje kanoniczne:
- 16 marca 1986 roku ks. biskupa Czesława Domina;
- 29 września 1991 roku ks. biskupa Janusza Zimniaka;
- 29 marca 1996 roku ks. biskupa Gerarda Bernackiego;
- 4 kwietnia 2003 roku ks. biskupa Stefana Cichego.9
4 listopada 1993 roku nowo wybudowaną dzwonnicę i dzwony: św. Antoni, św. Barbara i św. Józef poświęcił ks. arcybiskup Damian Zimoń – metropolita katowicki.
3 października 1997 roku w parafii Krywałd wierni przeżyli peregrynację kopii obrazu Matki Bożej Częstochowskiej.
Misje parafialne są zawsze okazją do integracji wspólnoty parafialnej. W parafii św. Antoniego misje święte miały miejsce w; 1973, 1983 i w 1993 roku.
Również integrujący charakter mają wspólne pielgrzymki. Od wielu już lat w ostatnią niedzielę maja mężczyźni i młodzieńcy pielgrzymują do Matki Bożej Piekarskiej – Matki Sprawiedliwości i Miłości Społecznej w Piekarach Śląskich. W sierpniu do sanktuarium piekarskiego zmierzają kobiety i panny.
Organizowane są również pielgrzymki dzieci wczesnokomunijnych i pierwszokomunijnych do Piekar Śląskich czy też do Częstochowy. Parafianie uczestniczą również w pielgrzymkach do Turzy, Pszowa, Lichenia, Łagiewnik, a także – w zależności od posiadanych środków finansowych – uczestniczyli w pielgrzymkach zagranicznych do: Mariazell, Włoch, Watykanu, Fatimy i Lourdes.
Dobrze układa się współpraca z chórem kameralnym „Slavica Musa”, który od 1992 roku koncertuje w krywałdzkim kościele z okazji odpustu parafialnego; ów chór daje również koncert kolęd w okresie bożonarodzeniowym.
Bardzo podniosły charakter miał Jubileusz Roku 2000, który rozpoczął się od pierwszej niedzieli Adwentu, to jest od 28 listopada 1999 roku. Dwutysięczny rok od narodzenia Chrystusa był prawdziwie wielkim jubileuszem i to nie tylko dla chrześcijan, ale pośrednio dla całej ludzkości ze względu na pierwszoplanową rolę, jaką chrześcijaństwo odegrało w ciągu tych dwóch tysiącleci. Godnym uwagi jest to, że obliczanie upływu czasu zaczyna się prawie wszędzie od przyjścia Chrystusa na świat, które staje się także punktem centralnym najbardziej dziś używanego kalendarza.
W jubileuszowych obchodach bardzo podniosły wystrój związany był z parafialnym ołtarzem wielkanocnym.
W 2000 roku wielkanocnemu ołtarzowi towarzyszyło hasło: „Wcielenie – Odkupienie – Zbawienie”; w 2001 roku: „Idźmy naprzód z nadzieją! Wielkanocy roku 2002 towarzyszyło hasło: „Panie, do kogo pójdziemy”.
W roku 2000 świętowaliśmy również jubileusz naszej archidiecezji katowickiej. Wszak to w 1921 roku ustanowiona została Delegatura Biskupia na Górnym Śląsku. Obchody jubileuszowe znalazły swoje odbicie w czasie Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan (od 18 do 25 stycznia 2000 roku) i przebiegały pod hasłem: „Niech będzie błogosławiony Bóg, który napełnił nas wszelkim błogosławieństwem w Chrystusie”.
Jubileuszowe rekolekcje wielkopostne krywałdzka parafia przeżywała od 26 do 29 marca.
Drugie półrocze także obfitowało w ważne wydarzenia. Wymieńmy tylko niektóre z nich:
- pielgrzymowanie kobiet i panien do sanktuarium w Piekarach Śląskich – 20 sierpnia;
- jubileuszowa pielgrzymka dekanatu Knurów do bazyliki p.w. św. Antoniego Padewskiego w Rybniku w dniu 30 września;
- 26 listopada, w święto Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata w Katowicach odbyły się uroczystości diecezjalne. 75 lat temu, 28 października 1925 roku powołano diecezję katowicką. W uroczystościach katedralnych brała udział delegacja parafii Krywałd w osobach: Jadwiga Pietrzyk, Walter Gora, Jan Furgoł. Tam to właśnie delegacja otrzymała z rąk ks. Arcybiskupa Damiana Zimonia pamiątkowy medalion, który upamiętnia 75-lecie diecezji katowickiej i Jubileusz 2000-lecia chrześcijaństwa. Pamiątkowy medalion odlany został z mosiądzu, waży 6 kg. Przedstawia papieża Jana Pawła II. Prawa ręka błogosławi, w lewej ręce Ojciec Święty trzyma papieski krzyż. Na otoku medalionu napis: „Jubilaeum Christus Heri”. W środku emblemat wielkiego jubileuszu roku 2000 – logo jubileuszu.
W dolnej części otoku: A.D.2000 i napis: „75-lecie kościoła katolickiego”.
Medalion zawieszony został na ścianie po prawej stronie:
- 1 stycznia 2001 roku świat wkroczył w trzecie tysiąclecie, zaś 6 stycznia, w święto Objawienia Pańskiego Jan Paweł II zamknął Drzwi Święte w Bazylice Św. Piotra. Tym samym zakończył się Jubileuszowy Rok 2000 w całym Kościele i w naszej parafii.
Parafia to wierni mieszkający w Krywałdzie. Obowiązki kościelnego przed II wojną światową, w czasie wojny i po jej zakończeniu (do lutego 1964 roku) pełnił bezinteresownie Mikołaj Szyma. Od marca 1964 roku do stycznia 1980 roku obowiązki kościelnego sprawował Mateusz Baraniok, następnie zaś: Antoni Cieślik – od stycznia 1980 do czerwca 1995 roku, Józef Kinastowski – od kwietnia 1994 roku wespół z A. Cieślikiem, od 1998 roku jest również Bernard Sładek. J. Kinastowski i B. Sładek od 1995 roku są nadzwyczajnymi szafarzami Eucharystii. Józef Kinastowski zakończył służbę liturgiczną w styczniu 2006 roku. Organistami byli: Michał Bismor, Edward Tunk, Maria Wojcieszczyk, Alojzy Szendzielorz. Od września 1999 roku organistą jest Tomasz Szady (poprzednio był organistą w kościele p.w. Najświętszej Maryi Panny Królowej Świata w Szczygłowicach).
Katechetami w szkole podstawowej nr 3 byli: siostra Brygida ze Zgromadzenia Sióstr Służebniczek Najświętszej Maryi Panny (w latach: 1956 – 1958), ks. January Liberski (w latach: 1959 – 1961). Od 1961 roku uczniowie krywałdzkiej szkoły podstawowej uczęszczali na katechezę do Knurowa. Działalnością katechetyczną zajmowali się: ks. Henryk Loska (1961 – 1962), ks. Franciszek Kałuża (1963 – 1964), ks. Bolesław Klocek (1964 – 1965), ks. Henryk Skorupa (1965 – 1966), ks. Tadeusz Milik (1966 – 1974), ks. Marian Śliwiński (1974 – 1986). W latach 1986 – 1990 katechezę prowadził ks. Stefan Gruszka najpierw w salce katechetycznej w budynku byłego krywałdzkiego przedszkola, zaś od września 1990 roku w Miejskiej Szkole Podstawowej nr 3. Od września 2003 roku naukę religii prowadzi ks. Marek Kamieński, przygotowując uczniów klas drugich do Pierwszej Komunii Św. Nauki religii w szkole uczy również świecka katechetka Lucyna Górecka (pracowała w roku szkolnym 1992/93 i od 1997 roku nadal). Dzieci do wczesnej Komunii przygotowuje Izabela Marszałek.
Możemy także odtworzyć nazwiska osób wchodzących w skład Rady Parafialnej od 1975 roku: Maria Zielińska, Józef Zieliński, Gertruda Szmidt, Jadwiga Karwat, Andrzej Jackowski, Adelajda Makselon, Wiktor Matla, Karol Tunk, Urszula Palus. Józef Oleś. Pod koniec lat osiemdziesiątych Radę Parafialną przemianowano na Radę Synodalną. W jej skład wchodzili Irena Wiechuła, Jan Pochopień, Joanna Furgoł, Jan Głosz, Edward Smycz, Klemens Bąk, Jadwiga Pietrzyk, Lucyna Mnich, Ilona Szymała, Piotr Górka, Jan Furgoł, Walter Gora, Maria Grzelewska. Przewodniczącym Rady Synodalnej był proboszcz parafii.
Wymieńmy pracę członków Rady Synodalnej na rzecz parafii: J.Pietrzyk – od 1976 roku przewodzi grupie parafianek zajmujących się dekoracją wewnętrzną świątyni, „buduje” na swej posesji ołtarz Bożego Ciała; Klemens Bąk pełnił funkcję sekretarza Rady Synodalnej, Jan Furgoł – radny Rady Miejskiej pięciu ostatnich kadencji, przyczynił się do uregulowania struktury własności parafii Krywałd i rozwiązuje do chwili obecnej wiele kwestii organizacyjno -technicznych w zakresie remontów i funkcjonowania obiektów parafialnych, Piotr Górka – były radny Rady Miejskiej, przewodniczący Akcji Katolickiej, inicjator akcji niesienia pomocy uczniom potrzebującym dodatkowego wsparcia w zakresie obowiązujących przedmiotów nauczania w szkole podstawowej, gimnazjum i szkole średniej. Lucyna Mnich, spieszą z pomocą uczniom w dodatkowych zajęciach z przedmiotów objętych akcją douczania. Walter Góra – zaprojektował wolnostojącą dzwonnicę, Edward Smycz – były radny Rady Miasta, wykonał pewne prace budowlane w budynku koscioła i ofiarował kościołowi parapety okienne, Jan Pochopień – wykonywał stolarkę w kościele, Maria Grzelewska – prowadziła kronikę parafialną, autorka „Historii parafii Krywałd”.
W krywałdzkiej parafii działają również: Zespół Charytatywny, członkinie Żywego Różańca, grupa Dzieci Maryi.
Ukształtowała się prężnie działająca grupa ministrantów – lektorów oraz lektorów rekrutujących się z osób dorosłych.
Godna podkreślenia jest praca kobiet i mężczyzn, którzy stale troszczą się o wystrój wewnętrzny i zewnętrzny kościoła.
Dorobek i sukcesy krywałdzkiej parafii dostrzegane są przez media: knurowskie radio FAN, „Przegląd Lokalny”, „Dziennik Zachodni”, „Gość Niedzielny”, Nowiny Gliwickie.
Bardzo dobrze układa się współpraca z dyrekcją i radą pedagogiczną Miejskiej Szkoły Podstawowej nr 3 (od września 2003 roku: Zespół Szkolno-Przedszkolny), z Zarządem Rejonowym Polskiego Czerwonego Krzyża (pomoc najbiedniejszym rodzinom przed Wielkanocą i świętami Bożego Narodzenia), knurowskim Amatorskim Klubem Biegacza.
W parafii ukazuje się „Gazetka Parafii p.w. św. Antoniego w Krywałdzie” (tygodnik), który powstał z inicjatywy ówczesnego Zespołu Synodalnego. Gazetka drukowana jest raz w tygodniu od 11 maja 1998 roku. Przez 2,5 roku redakcją i systematycznym wykonywaniem gazetki zajmował się członek Rady Parafialnej dr Piotr Górka, natomiast później obowiązki te przejęła parafianka Halina Furgoł, która kontynuuje wykonywanie gazetki do chwili obecnej.
Od kilku lat bardzo uroczyście obchodzony jest odpust parafialny (niedziela po 13 czerwca).
Parafia św. Antoniego w Krywałdzie nie ma własnego cmentarza. Zmarli wierni odprowadzani są na miejsce wiecznego spoczynku na cmentarz przy ulicy 1-Maja oraz przy ul. Rakoniewskiego lub przy ul. Słonecznej.
Parafianie zaangażowani są i otwarci na zbiórkę pieniędzy dla powodzian, budowę nowych kościołów, w krajach biedniejszych, nawiedzonych trzęsieniem ziemi.
Coraz więcej parafian uczestniczy w uroczystościach Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa. Od kilku lat zaraz po Mszy św. wyrusza procesja do czterech ołtarzy.
W czasie jubileuszowych uroczystości parafialnych, związanych z 80-leciem istnienia świątyni, 20-leciem samodzielnej parafii (17 czerwca 2001 roku) lokalne media poświęciły więcej miejsca krywałdzkiej parafii. z tej to okazji ukazał się okolicznościowy folder i cztery widokówki.
Krywałd to parafia ludzi bardzo związanych tradycjami rodzinnymi, gdzie przekazuje się od pokoleń takie wartości, jak: sumienność, pracowitość, troska o młode pokolenie.
Inwestycje
Już od 1922 roku w byłej cechowni zaczęto zmieniać wystrój wewnętrzny i wyposażać w sprzęt liturgiczny.
I tak: ornaty podarowało kaplicy w Krywałdzie seminarium nauczycielskie w Pilchowicach po jego likwidacji w 1922 roku;
- sprzęt kościelny i naczynia liturgiczne ufundowała „Lignoza” w 1927 roku;
- w 1930 roku zakupiony został ołtarz, który wykonał Paweł Kaiser z Rybnika 10 (ołtarz ten zastąpiony został nieco innym, wykonanym zgodnie z przepisami Soboru Watykańskiego II);
- w 1935 roku ufundowany został dzwon, uruchamiany ręcznie w bocznej części kaplicy;
- do kaplicy w 1936 roku dobudowano zakrystię;
- w końcu lat trzydziestych XX stulecia, po przeniesieniu drewnianego kościoła p.w. św. Wawrzyńca do Chorzowa, przekazano krywałdzkiej kaplicy piękną monstrancję z 1759 roku;
- w latach 1966 – 1974 zmieniono wystrój ołtarza głównego, doprowadzono wodę do zakrystii, dokonano wymiany podłogi drewnianej na posadzkę betonową.
- w latach 1974 – 1986 usuwano szkody górnicze spowodowane działalnością górniczą kopalni Szczygłowice. Naprawiony został dach, wieżyczki w bocznej części kościoła, zakupiono kielich, zielony ornat gotycki, patenę, postawiony został krzyż misyjny na zewnątrz kościoła, obok krzyża misyjnego, pomnik upamiętniający ofiary eksplozji z 1921 roku, urządzano salkę katechetyczną w prywatnej posesji (Urszuli Palus). W 1982 roku dotychczasowa salka katechetyczna w prywatnej posesji okazała się za ciasna. Wynajęto więc i odpowiednio wyposażono pomieszczenie w budynku przedszkola;
- w 1984 roku uregulowane zostały stosunki własnościowe i od tego czasu posesja wraz z zabudowaniami kościelnymi stanowi wieczystą dzierżawę Kościoła. W tym też roku przeprowadzony został kapitalny remont dachu kapliczki św. Barbary przy stadionie sportowym. Kupiono również komplet figur do stajenki bożonarodzeniowej, nowy mszał, kasę pancerną , zakupiono wzmacniacz, głośniki – dokonano radiofonizacji kościoła;
- w latach 1986 – 1987 przeprowadzony został remont kościoła, dokonano przełożenia dachówki na dachu, wymieniono część desek pod okapem, dobudowano nową zakrystię i część gospodarczą;
- w 1987 roku wykonane zostały chodniki;
- w latach 1988 – 1989 wymienione zostały drewniane okna na metalowe, łącznie z szybami typu witrażowego, inwestycja ta przeprowadzona została najpierw w dawnej dzwonnicy, następnie na chórze. W 1989 roku – w pozostałej części kościoła;
- 1992 rok – wymiana oświetlenia kościoła na energooszczędne;
- po zakończeniu wymiany okien w całym kościele założono nowe parapety okienne;
- w 1993 roku wybudowano nową wolnostojącą dzwonnicę, zakupiono i zamontowano dzwony które nazwano: św. Antoni, św. Barbara, św. Józef. Dzwony zostały wykonane w ludwisarni braci Felczyńskich w Taciszowie koło Gliwic. Projekt dzwonnicy z kształtowników stalowych opracował parafianin Walter Góra;
- w 1994 roku dokonano wymiany pokrycia dachu z ceramicznego na blachę miedzianą. Przeprowadzono również remont neogotyckiej kapliczki p.w. św. Barbary.
- w 1995 roku wykonana została nowa instalacja radiofoniczna kościoła. Wewnątrz świątyni zainstalowano grzejniki elektryczne, zamontowano nową bramę prowadzącą do kościoła.
Druga dekada lat dziewięćdziesiątych XX wieku związana była ze stale pogarszającą się sytuacją finansową Zakładów Tworzyw Sztucznych „Krywałd – Erg”. Końcowym efektem była likwidacja ponad 120-letniego zakładu produkcyjnego co nastąpiło w grudniu 1999 roku. Z inicjatywy Zespołu Synodalnego postanowiono podjąć rozmowy z syndykiem Masy upadłości likwidowanych zakładów w celu nabycia całości budynku wraz otaczającym gruntem na potrzeby parafii. Na uwagę zasługuje fakt, że poza świątynią w pozostałej części budynku znajdowały się pomieszczenia biurowe, socjalne i warsztaty byłych zakładów, natomiast dojście do tej części budynku możliwy był wyłącznie od strony zakładów. Zasadniczym czynnikiem mobilizującym parafię do nabycia tych nieruchomości był zupełny brak zaplecza katechetycznego i siedziby krywałdzkiego Klubu Emeryta i Rencisty – koło nr 2, których pomieszczenia zlikwidowano wraz z przeznaczonym do rozbiórki, budynku przedszkola i dawnego żłobka. Ponadto stale wzrastająca liczba samochodów w parafii wymuszała zorganizowanie na własnym terenie przykościelnego parkingu. Wyraźnie rysująca się sprawa poprawy trudnej sytuacji parafii była powodem podjęcia próby rozmów z ówczesnym zarządcą mieniem byłych zakładów. Do przeprowadzenia uzgodnień i sfinalizowania zadania rada parafialna wyznaczyła krywałdzkiego radnego Jana Furgoła. Było to prawdopodobnie jedno z najtrudniejszych wyzwań gospodarczych, które postawiono sobie jako cel w naszej parafii. Negocjacje odbywały się trójstronnie, pomiędzy syndykiem masy upadłości zakładów, prezydentem miasta i proboszczem parafii, rolę koordynatora pełnił Jan Furgoł. Ostatecznie sprawę sfinalizowano 30 lipca 2001roku w kancelarii notarialnej w Tarnowskich Górach sporządzony i podpisany został akt notarialny pomiędzy syndykiem masy upadłości Zakładów Tworzyw Sztucznych „Krywałd – Erg”, a proboszczem parafii p.w. św. Antoniego z Padwy. Z zapisu notarialnego wynika, że syndyk masy upadłościowej na podstawie uchwały Rady Wierzycieli Spółki, porozumienia z Prezydentem Miasta Knurowa oraz postanowień Sądu Rejonowego w Katowicach przekazał na zasadzie wieczystej dzierżawy, grunt o powierzchni 1323 m2 i 399 m2 (razem: 1722 m2 oraz część budynku znajdująca się na tym gruncie. Wartość darowizny określona została na sumę 30161 zł. Kwota ta stanowiła wartość zaległości podatkowej w styczniu 2001 roku Zakładów Tworzyw Sztucznych „Krywałd – Erg” S.A. wobec Gminy Knurów; została ona w wyniku aktu i porozumienia z Prezydentem Miasta umorzona.
Parafia stała się od tej chwili właścicielem całości budynku wraz z gruntem który był parafii bardzo potrzebny nie tylko w celu zbudowania parkingu ale również jako dojście do pomieszczeń zaplecza kościoła. Wraz z przejęciem nieruchomości parafia stanęła przed faktem doprowadzenia nowego zasilania całości budynku kościoła w energię elektryczną. Należało również doprowadzić instalację wodociągową która została odcięta od strony zakładu. Po przeprowadzeniu tych skomplikowanych pod względem technicznym i kosztownych zadań doprowadzono również do zakrystii instalację teletechniczną i zabudowano telefon. Wykorzystano tą instalację również do zdalnego zawiadamiania o zadziałaniu alarmu w kościele.
Dzięki znaczącej pomocy ówczesnych władz samorządowych miasta, wielu lokalnych firm i zaangażowania parafian przeprowadzono kapitalny remont pozyskanej części budynku. Wyburzono nie nadającą się do remontu halę warsztatową, przemurowano i wymieniono stolarkę okienno drzwiową, przebudowano niektóre ścianki działowe, wykonano wszystkie nowe instalacje, zabudowano alarm i kraty w oknach, urządzono kuchnię i sanitariaty. Dach tej części budynku został częściowo zmodernizowany i otrzymał nowe pokrycie, ocieplono strop, zabudowano nowe rynny, wykonano zbiorniki bezodpływowe do gromadzenia wód deszczowych i sanitarnych. Nowa opaska wokół budynku do odprowadzania wód opadowych oraz wytynkowana i pomalowana elewacja dopełniły estetyki całości. W pomieszczeniach znalazła się kancelaria parafialna, świetlica służąca gromadzącej się młodzieży oraz dorosłych w tym również Klub Emeryta i Rencisty oraz salka katechetyczna. Adaptacji poddano również piwnice pod przejętą częścią budynku, część piwnic nie nadającą się do wykorzystania zasypano i zamurowano dojście, pozostałe pomieszczenia piwniczne wytynkowano, wykonano betonowe posadzki i wykorzystano do celów gospodarczych, m.in. znajduje się tam kotłownia centralnego ogrzewania i pomieszczenie na opał.
Odrębną inwestycję stanowi adaptacja pozyskanego terenu na parking przykościelny i drogę do zaplecza kościoła. Teren po przejęciu nie był ogrodzony, gęsto porośnięty dziką roślinnością i drzewami, ponadto na całej długości przebiegało torowisko. Niezależnie od tego w ziemi znajdowały się stare pozakładowe instalacje. Wszystkie przeszkody usunięto, teren wyrównano, położono płyty betonowe, wykonano instalacje elektryczną do oświetlenia parkingu, wykonano betonowe ogrodzenie i na koniec wykonano od strony drogi ogrodzenie wraz z bramą wjazdową.
Głównym wykonawcą najważniejszych prac i zarazem sponsorem przy remoncie budynku oraz przy porządkowaniu terenu była knurowska firma „Komart”.
Na etapie znacznego zaawansowania prac remontowo – adaptacyjnych w kwietniu 2003 roku, korzystając z okazji wizytacji naszej parafii przez ks. biskupa Stefana Cichego, ma miejsce uroczystość poświęcenia nowych obiektów wraz z parkingiem.
Ostateczne zakończenie prac remontowych nastąpiło wiosną 2004 roku. 13 czerwca tego roku parafia obchodziła swoją kolejna uroczystość odpustową z uroczystą mszą świętą w której udział wzięli przedstawiciele władz naszego miasta oraz zaproszeni goście. Po mszy nastąpiło przecięcie wstęgi i oddanie do użytku parafii całości wyremontowanych pomieszczeń.
Pozostał problem zmiany ogrzewania kościoła. Obecny system ogrzewania elektrycznego był nieskuteczny i niezwykle kosztowny. Kolejna uciążliwa zima była powodem podjęcia trudnej decyzji o zmianie obecnego ogrzewania na system ogrzewania węglowego z zastosowaniem lokalnej kotłowni i rozmieszczonych we wszystkich pomieszczeniach budynku kościoła grzejników. Dzięki właściwemu podejściu parafian do potrzeby złożeniu na ten cel specjalnych ofiar, zadanie zostało wykonane w dwóch etapach, zakończone ostatecznie wiosną 2005 roku. Po czym na zakończenie wszystkich prac budowlano - remontowych wnętrze kościoła zostało pomalowane. Aktualnie trwa zmiana sytemu oświetlenia wnętrza kościoła. Prezbiterium jest oświetlone dwoma halogenowymi reflektorami o dużej sile światła. Docelowo planuje się zastąpić wiszące żyrandole starego typu nad pozostałą częścią kościoła nowymi estetycznymi żyrandolami, które powinny dopełnić całości, zarówno estetyki jak również skuteczności oświetlenia kościoła.
Sprawą o której należy w tym miejscu wspomnieć jest fakt dokonania wielu zabiegów remontowych w budynku probostwa przy ul. Michalskiego 56, aby budynek ten mógł właściwie pełnić swoją funkcję.
Organizacje katolickie działające w Krywałdzie w dwudziestoleciu międzywojennym XX wieku
Mieszkańcy Krywałdu należeli do organizacji i stowarzyszeń katolickich.
I tak działały tu następujące organizacje Akcji katolickiej:
- Katolickie Stowarzyszenie Mężów powstało w 1931 roku. Miesięczne zebrania KSM odbywały się po nabożeństwie w sali Kasyna. W dwa lata po jego utworzeniu ma ono swój sztandar i zrzeszało wówczas około 90 członków. Prezesem był Zygfryd Górecki;
- Katolickie Stowarzyszenie Kobiet w Krywałdzie utworzone zostało w 1935 roku i liczyło 35 członkiń. Przewodniczy mu od początku jego powstania Janina Grochowska;
- Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Męskiej powstało w 1927 roku i liczyło 40 członków. Pod koniec lat trzydziestych XX stulecia jego prezesem był Edward Tunk.
W latach dwudziestych i trzydziestych wzrósł znacznie wskaźnik czytelników prasy katolickiej, zwłaszcza zaś takich tytułów, jak: „Gość Niedzielny”, „Rycerz Niepokalanej”, „Dzwonek Maryi”, „Rocznik Świętego Dziecięctwa”.
Oddział Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży (męskiej) w Krywałdzie. W środku siedzi asystent Zieliński oraz opiekun p. Szulc. Informację o KSM(m) w Krywałdzie zamieścił na swych łamach „Gościa Niedzielnego” w numerze 39 z 27. IX. 1936 r.
Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży w Krywałdzie przygotowało i wystąpiło z przedstawieniem teatralnym „Górnicy”. Informację zaczerpnięto z „Gościa Niedzielnego” (nr 18 z 5.V.1935 r.).
Oprócz wspomnianych organizacji i stowarzyszeń katolickich, aktywne były również inne organizacje takie, jak: Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, Związek Powstańców Śląskich, Towarzystwo Czytelni Ludowych, Związek Harcerstwa Polskiego.
Szczególnie odświętny charakter miały obchody rocznicowe: odzyskania niepodległości – 11 listopada, kolejne rocznice trzeciomajowe, które to święto obchodzone było jako święto Matki Bożej Królowej Polski – głównej patronki naszej Ojczyzny, zaś od 1922 roku jako kolejna rocznica trzeciego powstania śląskiego.
Obchody i imprezy religijno-patriotyczne w Krywałdzie, jeszcze dzisiaj wspominają najstarsi jego mieszkańcy.
W dwudziestoleciu międzywojennym katecheza krywałdzkich uczniów odbywała się w szkole. W latach trzydziestych prowadziła ją nauczycielka Janina Lange, zaś przygotowania do przyjęcia I Komunii św. odbywały się w tymczasowym kościele p.w. św. Wawrzyńca w Knurowie.
Należy przypomnieć również o dość istotnym fakcie. Na krótko przed wybuchem II wojny światowej wśród części mieszkańców Krywałdu rozważany był projekt budowy kościoła lub też przeniesienia z Knurowa do Krywałdu, tymczasowego murowanego kościoła p.w. św. Wawrzyńca. Po wojnie owa propozycja na nowo ożyła. Niektórzy lokalizowali go już nawet przy obecnej ulicy Michalskiego, tuż za lasem, lecz propozycja ta nie doczekała się realizacji.
Mieszkańcy Krywałdu angażowali się również w budowę nowego kościoła p.w. św. św. Cyryla i Metodego w Knurowie. W skład Zarządu Kościelnego (Komitetu Budowy Kościoła) wchodził między innymi Maksymilian Rzepczyk – generalny sekretarz „Lignozy” w Krywałdzie, w latach 1936 – 1939).
Na poczet budującego się kościoła kolektorzy z Krywałdu zebrali w 1937 roku 3466 zł., zaś kolekty w ówczesnej kaplicy krywałdzkiej przyniosły 560 zł.17 gr. 5/
Zakończenie
Od 1921 roku mieszkańcy Krywałdu modlą się w świątyni, która w latach 1908 – 1921 była cechownią fabryki materiałów wybuchowych. Od 1966 roku w Krywałdzie zamieszkał rektor, zaś kaplica św. Antoniego funkcjonowała jako stacja duszpasterska. Od marca 1981 roku Krywałd jest samodzielna parafią wchodzącą w skład dekanatu Knurów. Tworzą go następujące kościoły:
1. Chudów – Kościół p.w. Najświętszej Maryi Panny Królowej Aniołów;
2. Gierałtowice – kościół p.w. Matki Boskiej Szkaplerznej;
3. Knurów – kościół p.w. św. św. Cyryla i Metodego;
4. Knurów – kościół p.w. Matki Boskiej Częstochowskiej;
5. Krywałd – kościół p.w. św. Antoniego Padewskiego i św. Barbary;
6. Paniówki – kościół p.w. św. Urbana;
7. Przyszowice – kościół p.w. Najświętszej Maryi Panny królowej Świata;
8. Wilcza – kościół p.w. św. Mikołaja.
Kolejne jubileusze krywałdzkiej świątyni budzą refleksje nad upływem czasu, skłaniają do wspomnień o duszpasterzach i o zwykłych ludziach, którzy w tym niewielkim kościółku modlili się, przystępowali do sakramentów świętych w końcu stąd byli odprowadzani na miejsce ostatniego spoczynku. Rodzi się też pragnienie by Nasz Kościół – jak mówią parafianie – służył następnym pokoleniom wiernych!
Literatura
- Archiwum parafii p.w. św. Antoniego z Padwy w Krywałdzie:
◦ Kronika parafii p.w. św. Antoniego z Padwy, część I;
◦ Kronika parafii p.w. św. Antoniego z Padwy, część II (od adwentu 1999 roku), rękopis;
◦ Pismo Kurii LK – VI – 670/66; - Kalendarz Ligi Katolickiej z 1939 roku;
- Katalog archidiecezji katowickiej. Kuria Metropolitalna w Katowicach. Katowice 1995;
- Katalog zabytków sztuki w Polsce, tom IX. Województwo katowickie, zeszyt 11. Instytut Sztuki Polskiej akademii Nauk, Warszawa 1964;
- Koziełek Alojzy: Knurów i Krywałd. Kronika na tle historii ziemi gliwickiej. Katowice1937;
- Miasto Knurów. Inwentaryzacja krajoznawcza województwa katowickiego. Zeszyt 12. Regionalna pracownia krajoznawcza. Katowice 1994;
- Prasa:
◦ „Gość Niedzielny”, nr 18 z 5 maja 1935;
◦ „Gość Niedzielny”, nr 39 z 27 września 1936;
◦ „Gość Niedzielny”, nr 27 z 8 lipca 2001;
◦ „Kleine Knurower Nachrichten”, nr 20 z 30 lipca 1921; - Zalewski W.: Święci na każdy dzień. Wydawnictwo Salezjańskie, Łódź 1982;
- Zeszyty Knurowskie (w:) Maria Grzelewska. Parafia p.w. św. Antoniego Padewskiego, nr 11/1996 r.
Odsyłacze
5/ Kalendarz Ligii katolickiej za 1939 rok, s. 35
6/ Witraż jest kompozycja z kawałków barwnego szkła, złączonych ołowianymi ramkami w tak zwane kwatery, stanowiące wypełnienie otworu okiennego. Każdy witraż, w szczególności zaś kościelny odznacza się wielkimi walorami dekoracyjnymi spotęgowanymi „grą” przenikającego z zewnątrz światła. Najstarsze witraże pochodzą z okresu karolińskiego. Rozkwit sztuki witrażowej przypadał na XIII stulecie. W miarę rozwoju sztuki i architektury gotyckiej zaczęto w sztuce witrażowej stosować efekty przestrzenne. Poczynając od XVI wieku dzięki rozszerzeniu się skali barw emeliowych, zaczęto wykonywać na witrażu wielobarwne malowidła. Na przestrzeni XIX/XX stulecia w epoce secesji do tworzenia wspaniałych witraży w Polsce przyczynili się: S. Wyspiański i J. Mehoffer.
7/ Na prośbę duszpasterza parafianie przynieśli około 400 kg ołowiu, który był potrzebny do wykonania okien witrażowych.
8/ Własnością kościoła parafialnego w Krywałdzie są naczynia liturgiczne, szaty liturgiczne, baldachim, dwa sztandary. Należy przypomnieć, iż 4 grudnia 1989 roku, w dniu święta patronalnego św. Barbary poświęcony został sztandar górniczy, zakupiony przez górników parafii. Sztandar wykonały siostry zakonne z Piekar Śląskich.
W skład wyposażenia kościoła wchodzi sztandar „Dzieci Maryi”.
9/ W czasie wizytacji kanonicznej w 2003 roku ks. Biskup S.Cichy poświęcił parking przykościelny, zabudowania po dawnym „Erg-u” przylegające do kościoła, a przekazane parafii. Spotkał się ze służbą liturgiczną, radą duszpasterską, członkiniami: zespołu charytatywnego, zespołem synodalnym, żywego różańca.
10/ Był to tryptyk, w którym znajdowały się figury: Najświętszej Maryi Panny, św. Józefa i św. Floriana. W prawym bocznym ołtarzu umieszczona była figura św. Barbary, w lewym bocznym – figura Najświętszego Serca Jezusa.
11/ Początkowa kaplica, później zaś kościół parafialny ogrzewany był przez ZTS „Krywałd – Erg”. Po likwidacji „Erg-u” zainstalowano ogrzewanie elektryczne, następnie wymieniono je na węgłowe.
Tekst przygotował i udostępnił – Jan Furgoł